fonto:
laNederlanda ĵurnaloNRC
https://www.nrc.nl/nieuws/2017/07/01/is-kan-weg-zijn-is-terreur-blijft-11376708-a1565225
tradukis ĝin (el la Nederlanda en Esperanton) Toon Witkam
IÅœ eble forestas, IÅœ-teroro daÅras
La terorgrupo Islama Åœtato (IÅœ), ties ekzisto kiel Åtato kun teritorio, estrara aparato kaj impost-sistemo, estas baldaÅ finiÄonta. Sed ne ĉesas la perforto.
NRC 1 julio 2017
Fare de nia korespondanto
Gert van Langendonck
La rekonkero de la Al-Nouri-moskeo ĵaÅde[i] en Mosulo, signifas laŠĉefministro Al-Abadi de Irako "la fino de Daesh", Araba akronimo por Islama Åœtato. Sed anoncita venko-oratoraĵo fare de Abadi en Okcident-Mosulo mem forrestis: malbonaÅgura signo ke ni ankoraÅ ne aÅdis la lastan pri IÅœ.
Ok monatoj post la komenco de la ofensivo kontraÅ IÅœ en Mosulo, la terorisma movado tie estas el militista vidpunkto preskaÅ eliminita. Diferencas ankoraÅ la opinioj ĉu la Iraka armeo vere kontrolas ĉiujn kvartalojn en la malnova urbo, kie laÅtakse 300 IÅœ-batalantoj estis fortikiÄintaj inter dekmiloj da Irakaj civitanoj. Negrave: la milito kontraÅ IÅœ ne finiÄos kun kapitulaco. Tiu fakto ĉi-semajne estis ankoraÅ substrekata per raporto de la Combatting Terrorism Center ĉe la Usona Militista Akademio de West Point.
Ĉiumonate 130 atencoj
La raporto trarigardis 16 urbojn en Irako kaj Sirio, kiuj lastatempe estas liberigitaj de IÅœ. Ekde la momento de ilia liberiÄo Äis aprilo 2017, IÅœ tie postulis ne malpli ol 1.468 atencojn. Orient-Mosulo, liberigita en januaro, superas ĉion kun 417 atencoj, mezumo de 130 je monato.
La aÅtoroj de la raporto diras ke ili tute ne volas minimumigi la sukceson de la Iraka armeo. "Sed ĉi tiu raporto tamen ja sugestas, ke la nura forpelado de IÅœ kiel la formale reganta partio en regiono ne sin limigas por finigi la kapablon de la grupo por praktiki perforton."
Wendy Taeuber de la International Rescue Committee, ne-registara organizaĵo (ngo)[ii], esprimis ĉi-semajne similan averton. "Eĉ kiam ĉiu teritorio estas liberigita de IŜ-batalantoj kaj ne-eksploditaj minoj, tiam ankoraŠIŜ restos terorigi la homojn en Irako, kiel lastatempaj atencoj en Mosulo, Bagdado kaj aliloke klare montras."
ĈirkaÅata ankaÅ en la ‘ĉefurbo’
Kio ja atingas sian finon estas la nun precize tri jarojn longa ekzistado de IÅœ kiel ‘Åtato’ kun teritorio, estrara aparato kaj la ebleco generi enspezojn el la milionoj da homoj kiuj loÄas tie. Krom en Mosulo, IÅœ estas ankaÅ sieÄata en la Siria Raqqa, la ‘ĉefurbo’ de la kalifejo, kie kelkmil IÅœ-batalantoj estas nun tute ĉirkaÅataj de la Syrian Democratic Forces, ĉefe Siriaj-Kurdaj batalantoj, kiuj Äuas la subtenon de Usono.
LaŠraporto de IHS Markit, Brita militista ekspertiza firmao, perdis IŜ ekde januaro 2015 pli ol 60 procentojn de sia teritorio, kaj 80 procentojn de siaj enspezoj. La propagando de IŜ mem reflektas tiun recesion.
LaŠanalizo de la ICSR[iii], pensfabriko de la Brita King's College, meze de 2015 pli ol duono de la IŜ-propagando konsistis el utopiaj spekuladoj pri la vivo en la kalifejo. En februaro ĉi-jare, okdek procentoj de la propagando temis pri militado.
Ripeto de la historio
La Åanco grandas ke IÅœ nun revenas al siaj radikoj. IÅœ estiÄis kiel Al-Kaida en Irako, terorisma movado kiu povis elkreski Äis gerila movado, alkroĉante al la plendoj de la sunaisma loÄantaro dum la Usona okupado de Irako, kaj poste sub la diskriminacia kondutmaniero de la Åijaisma ĉefministro Maliki. Ĉu la historio ripetiÄas denove, tio dependos de kiel la Irakaj aÅtoritatoj starigas sin dum la post-IÅœ-epoko.
La ekzemplo de FaluÄa kaj Ramadi, du urboj en 2016 rekonkeritaj el la manoj de IÅœ, estas ne kuraÄiga. Precipe Ramadi estis preskaÅ tute detruita, kaj Äia rekonstruado estas apenaÅ konsiderinda. LaÅ la Iraka registaro almenaÅ 100 miliardoj da dolaroj necesas por ripari la damaÄon en la rekaptita IÅœ-teritorio.
IÅœ jam anticipas novajn streĉitecojn: sunaistojn en IÅœ-teritorio Äi ege timigas pri iliaj Åijaismaj kaj Kurdaj liberigintoj. Lastatempa rivelado de kruelaĵoj kontraÅ civiluloj fare de kelkaj Irakaj trupunuoj, nutras tiun timon.
Gert van Langendonck, korespondanto por NRC, ankaÅ ricevis EÅropan Gazetaran Premion (epo.wikitrans.net/European_Press_Prize) en 2016.
[i] ĵaÅde la 29-an de junio 2017
[ii] ngo = non-governemental organization
[iii] ICSR = International Centre for the Study of Radicalisation and Political Violence
vidu ankaÅ: http://icsr.info/category/publications/