fonto:
laNederlanda ĵurnaloNRC
https://www.nrc.nl/nieuws/2016/09/16/beducht-voor-opstand-matigt-brussel-de-toon-4302102-a1521771
tradukis ĝin (el la Nederlanda en Esperanton) Toon Witkam
Timema pri ribelo, Bruselo moderigas la tonon
En ĉi tiu tajdo la EU-Komisiono ne regajnas sian aÅtoritaton per Brusela misia fervoro.
NRC 16 septembro 2016
Fare de Luuk van Middelaar
En Bratislavo kunvenas hodiaÅ[i] 27 EÅropaj registarestroj sub gvidado de Donald Tusk (kaj sen la Brita ĉefministro); merkrede[ii] Jean-Claude Juncker elparolis en la Parlamento[iii] sian ĉiujaran 'Stato de la Unio'-alparolon. La gazetaro Åatas vidi rivalecon kaj direkto-disputon: "EU en krizo, gvidantoj disaj", estis fraptitolo en la FD[iv]. Fakte la Polo Tusk kaj la Luksemburgano Juncker pensas malsame pri la politika estonto de EÅropo, sed tio ne estas surprizo. Multe pli okulfrapa estas la kursoÅanÄo kiun ili ambaÅ disvastigas: EÅropo devas protekti. Tusk, la prezidanto de la EÅropa Konsilio diras tion eksplicite. En fortika invitletero por la Bratislavo-pinto, sendita marde[v], li donas avertojn al Merkel[vi], Rutte[vii] kaj la aliaj: "Homoj ekspektas ke siaj gvidantoj protektas ilian vivospacon kaj garantii ilian sekurecon. Se kreskas la sento, ke ni neglektas tiun respondecon, ili serĉos alternativojn kaj ankaÅ trovos tiujn." Alivorte, la Brita voĉdonant-ribelo povas aliloke ripetiÄi. Konkludo: "Ni devas restarigi la ekvilibron inter la bezono de libereco kaj de sekureco, inter la neceso de malfermeco kaj de protektado." Ĉar la EU plenkreskis malferminte limojn, oferinte Åancojn kaj kreinte spacon, tiu ĉi nuna konkludo estas akra laÅenhava turno.
Sed Juncker faras la saman turnon. AnkaÅ li uzas vortojn kiel 'protekti', 'defendi', 'fari rezisteblaj' kaj 'garantii nian vivmanieron'. AnkaÅ li fokusas pri enmigrado, terorismo kaj tutmondiÄo. AmbaÅ ekuzas 200 aldonajn limgardistojn por helpi la registaron en Sofio ĉe la gardado de la Bulgara-Turka limo, kio estis unualoke en la dezirlisto. Pliseverigitaj limkontroloj ĉe la eksteraj limoj, ankaÅ por EU-civitanoj, estas alia novaĵo, kiu devus helpi interkapti IÅœ-adeptojn kun Belga, Franca aÅ Nederlanda pasporto. Koncerne tutmondiÄon, Juncker sufiĉe rimarkinde pledis nu por ratifiko de la komerca interkonsento kun Kanado, sed li – en alparolo de preskaÅ unu horo – tute ne menciis la multe pli gravan TTIP[viii]-traktaton kun Usono. AnkaÅ lia forta sono kontraŠĈinaj praktikoj ĉe dumpingo de Åtalo, montras inter multaj EÅropaj voĉdonantoj senton por zorgoj pri malfermaj landlimoj. Tiu nova ekvilibro inter libereco kaj protektado konvenas perfekte al la sekrete reÄustigita pozicio de la Nederlanda registaro.
Krom la enhavo, ankaÅ formo kaj stilo gravas. Eblan kritikon pri la pretendema nomo 'Stato de la Unio', iam elpensita de la Parlamento, senminigis Juncker merkrede[ix] dirante: "Ĉi tio estas ne la Usono, kie la prezidento faras State of the Union alparolo al ambaÅ Domoj de la Kongreso, kaj milionoj da civitanoj aÅskultas ĉiun vorton, rekte sur televido." La Komisionano[x] volis havi la eblecon diri al parlamentanoj en Strasburgo la saman kiel al registarestroj en Bratislavo. Dum li lastjare pasiplene malligiÄis de la teksto, li nun estis diskreta kaj parolis laÅ skripto. DomaÄe por la emocio en la salonego, sed la stilo harmoniis kun la mesaÄo. En la nuna tajdo, la Komisiono ne reakiras sian aÅtoritaton kun Brusela misia fervoro kaj konfrontado, sed kun pragmateco kaj ligiteco. AnkaŠĉe Tusk la mesaÄo troviÄas parte en la formo. Ĉar kial devas ĉiu iri al la ĉefurbo de Slovakio? Pro tio ke pinto en Bratislavo videbligas, ke 'Bruselo' ne rigardas sin kiel 'VaÅingtonon'. Simbola bremso kontraÅ centralizo.
AnkaÅ tiaĵon diris Juncker merkrede[xi]: "EÅropo sole funkcias, se alparoloj kiuj defendi nian projekton estas ne nur farataj en tiu ĉi respektinda Domo, sed ankaÅ en la Parlamentoj de ĉiuj niaj membroÅtatoj." Ĉe la Äœeneralaj Konsideroj venontsemajne, nia ĉefministro[xii] Mark Rutte – kiu cetere ekde la Brita referendumo sonas multe pli pozitive pri EÅropo – povos tuj komenci kun tio.
Luuk van Middelaar estas politika filozofo en Bruselo.
[i] hodiaÅ, la 16-an de septembro 2016
[ii] merkrede, la 14-an de septembro 2016
[iii] Parlamento = la EÅropa Parlamento en Strasburgo (urbo preskaÅ sur la Franca-Germana landlimo)
[iv] FD (Financieele Dagblad) = jam longe ekzistanta Nederlanda tagĵurnalo, speciale pri ekonomio kaj entreprenistaro
[v] marde, la 13-an de septembro 2016
[vi] Merkel = Federacio Kanceliero (ĉefministro) kaj estro de la Federacia Respubliko Germanio
[vii] Rutte = ĉefministro de Nederlando
[viii] TTIP = Transatlantic Trade & Investment Partnership
[ix] merkrede, la 14-an de septembro 2016
[x] La Komisionano: ĉi tie do temas pri la ĉefmembro de la EÅropa Komisiono
[xi] merkrede, la 14-an de septembro 2016
[xii] ĉefministro de Nederlando