fonto:
laNederlanda ĵurnaloNRC
http://www.nrc.nl/handelsblad/2016/06/20/hou-op-met-rusland-te-vernederen-2817217?utm_source=SIM&utm_medium=email&utm_campaign=nboverig&utm_content=&utm_term=20160707
tradukis ĝin (el la Nederlanda en Esperanton) Toon Witkam
Ĉesu humiligi Rusion
Dum multaj jaroj, Rusio devis observi kiamaniere eksaj membroj de la Varsovia Pakto aliÄis al NATO. La aneksado de Krimeo forgesigas ke ankaÅ Moskvo havas legitimajn interesojn, opinias Laurien Crump.
NRC 20 junio 2016
Fare de Laurien Crump
Dum 31.000 NATO[i]-trupoj marÅas orienten tra Pollando dum operacio Anakonda-16 – la plej granda NATO-ekzerco ekde la Malvarma Milito – metis NATO-ministroj de Defendo jam refoje novan paÅon. Marde, la 14-an de junio 2016, Äenerala sekretario Jens Stoltenberg anoncis ke, dum la NATO-pintkunveno en Varsovio je julio 2016, estos decidata pri deplojo de laÅvice plenumata multnacia militistaro en Pollando kaj la Baltaj Åtatoj, de proksimume 4.000 soldatoj.
La klopodoj por klarigi Rusion ke Äi devas respekti la suverenecon de siaj najbarlandoj, laÅ la Kremlo kontribuas ne "al la sfero de konfido kaj sekureco en EÅropo". Tian retorikon oni ofte nomas hipokrita, kun referenco al la danÄera aventurismo de Putin. La Rusa timo je encirkligo de NATO-landoj estas post tio bagateligata. Sed gravas preni la Rusajn timojn seriozaj. La internacia indigno pri la Rusio aneksado de Krimeo forgesigas nin, ke Rusio havas legitimajn interesojn. Iu kontemplado ĉi-flanke de la iama Fera Kurteno konvenas.
En la lumo de la hodiaÅa decidfarado en NATO la vortoj Stoltenberg, ke "ni serĉas ne konfrontadon kun Rusio, ni volas ne novan Malvarman Militon", sonas tamen ne tre trankviligaj. Dume, la okcidentaj amaskomunikiloj estas plenaj de Malvarma-Milito-retoriko, kiel ekzemple referencoj al nova ‘armilvetkuro’ kaj al Rusa ekspansiismo, kaj Hennis-Plasschaert (la Nederlanda ministro de Defendo) nomas la estontan militistaron formo de fortimigado.
Tamen, Rusio estas multe pli fragila ol dum la Malvarma Milito kaj pro tio malpli antaÅvidebla. Dum la Malvarma Milito la Sovet-Unio gvidis la Varsovian Pakton, la Orient-EÅropan kontraÅparton de la NATO. Kvankam tiu alianco estas Äenerale rigardata kiel militista kunlaborado, evidentiÄas el lastatempa esploro ke Äi ankaÅ disvolviÄis al diplomatia platformo, kiu estis instrumenta por dialogo kun la Okcidento.
Krome, Äi provizis senintence sistemon de checks and balances, per kiu la Sovet-Unio estis moderigata de la pli malgrandaj aliancanoj. Nun ne plu alfrontas du potencblokoj unu la alian. Rusio sentas sin izolita kaj pro tio aldone minacata.
La demando do estas, ĉu tiu militista pugno en la direkto de Rusio estas ja saÄa. AnkoraÅ mallongtempe Äi povas verÅajne reteni la supozatan Rusan ekspansiismon, sed en la longa daÅro Äi Äuste nutras la timojn kaj frustrojn kiuj al tiu kondukos. Rusio devis jam dudek jarojn observi kiel la iamaj membroj de la Varsovia Pakto aliÄis al NATO, kun unu sola escepto: Rusio mem.
Post tio, kaj la NATO kaj la EU[ii] faris malkaÅajn alproksimiÄ-provojn al eksaj Sovetiaj Respublikoj. Kiel ĉerizo sur la kuko, Montenegro estis en decembro 2015 invitata por iÄi membro de la NATO. Rusaj kontraÅargumentoj pri tiu (el Rusa vidpunkto) Okcident-EÅropa ekspansiismo, estas en la resto de EÅropo ofte for-mokataj. La Rusa argumento ke Gorbaĉov en 1990 interkonsentis kun la unuiÄo de Germanio, kondiĉe ke la NATO ne plu plivastiÄos orienten, estas prezentata kiel mito. Tamen, lastatempe liberigitaj arkivaĵoj montris ke diversaj mondgvidantoj, kiel George Bush patro kaj Helmut Kohl, en konversacioj kun Gorbaĉov vere indikis ke la NATO ne plivastiÄos en la direkton de Orient-EÅropo.
La senperfortaj implodoj de la Sovetia bloko, la Varsovia Pakto kaj poste la Sovet-Unio mem, estas historie senprecedencaj. Neniam antaÅe ‘regno’ tiamaniere sen sango-verÅado venis al sia fino, post kiam la unu alianco estis preskaÅ plene sorbata de la alia.
Estas do ne mirinde, ke Rusio envie rigardas la potencialan ekspansion de la NATO. Kiel respondus VaÅingtono, se ĉiuj aliaj NATO-membroj post la Malvarma Milito estus aliÄintaj al la Varsovia Pakto, kaj se Rusio tiam ankaÅ estus serĉanta kontakton kun Meksiko? La militista supereco de la NATO en Pollando kaj la Baltaj Åtatoj, estos en la okuloj de Rusio finfine ekstra kialo por turni la tajdon. Tiel la Rusa ministro de eksterlandaj aferoj Lavrov emfazis lastatempe, ke "tio ĉi fortigos la suverenan rajton de Rusio por certigi Äian sekurecon per rimedoj kiuj estas multefikaj por la nunaj riskoj".
MalgraÅ tio, NATO solenas sian pliigitan ĉeeston en Pollando kaj decidas laÅvorte de Stoltenberg por "la plej granda plifortigo en la kolektiva sekureco [en Orient-EÅropo] ekde la Malvarma Milito".
AnkaÅ la simboliko de operacio Anakonda-16 estas ankoraÅ en la aero. Komencas kaj finas per planti la NATO-flagon en Varsovio, la urbo kie almenaÅ sesdek jarojn antaÅe la Varsovia Pakto estis establita. Plie, Äi estas la enkonduko al la NATO-pintkunveno kiu okazas de la 6-a Äis la 8-a de julio 2016 en Varsovio, Äuste dudek kvin jarojn post kiam la Varsovia Pakto estis malestablita.
La mesaÄo estas klara: Rusio ne nur devas respekti la limojn de siaj najbarlandoj, sed la NATO ekmarÅas ankaÅ orienten. Rusio definitive malgajnis la Malvarman Militon. La historio tamen instruis nin, ke humiligado de venkita kontraÅulo funkcias kontraÅefike. Nur iom da sentiveco por la Rusaj interesoj kreos eblecojn por nova dialogo. Kaj tio Åajnas al mi pli bona opcio ol nova Malvarma Milito.
Laurien Crump estas universitata preleganto kaj esploristo pri la historio de Internaciaj Rilatoj, ĉe la Universitato de Utrecht (en Nederlando). Ŝi estas la verkinto de The Warsaw Pact Reconsidered. International Relations in Eastern Europe, 1955-1969 (Londono/Novjorko, 2014).
[i] NATO = Nord-Atlantika Traktat-Organizo
[ii] EU = EÅropa Unio